مالاریا چیست

مالاریا یک بیماری تک یاخته ای می باشد که توسط نیش پشه آنوفل به انسان انتقال می یابد.
چهار گونه پلاسمودیوم موجب آلودگی انسان می شوند. این چهارگونه عبارتند از:

• پلاسمودیوم ویواکس
• پلاسمودیوم اوال
• پلاسمودیوم مالاریه
•  پلاسمودیم فالسی پاروم

نکته: پلاسمودیم فالسی پاروم مسئول اغلب مرگ و میرهای ناشی از مالاریا می باشد.

علت مالاریا

مالاریا معمولا از طریق گزیده شدن توسط پشه آنوفل ماده به انسان منتقل می شو ولی انتقال از راه جفت و خون آلوده نیز ممکن است. عفونت ار آنجایی شروع می شود که اسپوروزوئیت های انگل همراه با بزاق پشه آنوفل به جریان خون انسان وارد می شوند، سپس از طریق جریان خون وارد سلول های کبدی می شوند و هریک از آن ها به هزاران مروزوئیت تکثیر می یابند و سلول های کبدی را پاره می کنند و وارد جریان خون می شوند تا به گلبول های قرمز خون حمله ور شده و درون آن ها بر حسب گونه انگل در عرض 48 تا 72 ساعت تکثیر یابند و پس از متلاشی کردن آن ها مجددا به گلبول های دیگر حمله ور می شوند و بدین ترتیب گلبول های قرمز بیشتری را آلوده می کنند. اولین نشانه های بیماری معمولا 10روز تا 4 هفته پس از عفونت ظاهر می شوند.

علایم و نشانه ها

مالاریا علت شایع تب در مناطق گرمسیری است. علایم مالاریا عبارتند از:

• احساس کسالت و عدم سلامتی
• سردرد
• خستگی
• احساس ناراحتی در شکم و درد عضلانی

نکته: علایم اولیه مالاریا شبیه به یک بیماری ویروسی ضعیف است.
سایر علایم عبارتند از:

• درجه حرارت در بالغین غیرایمن و در کودکان اغلب بالاتر از 40 درجه سانتی گراد بوده و با تاکی کاردی (افزایش ضربان قلب) همراه است.
• اگرچه تشنج ناشی از تب در کودکان ممکن است در هر نوع از مالاریا دیده شود، تشنج عمومی فقط در مالاریای فالسی پاروم مشاهده می گردد و ممکن است موجب بیماری مغزی شدید شود.
• طحال بزرگ
• کبد بزرگ
• زردی خفیف

تشخیص

پیشگیری

راه های جلوگیری از گزش پشه:

• درها و پنجره ها را به توری مجهز کنید.
• استفاده از پشه بند ( به ویژه کاربرد پشه بند آغشته به حشره کش های گروه پیرتیروئید مانند پرمترین است که از تماس پشه با انسان جلوگیری می کند.)
• با توجه به اینکه فعالیت خونخواری پشه آنوفل شب ها بیشتر است، تا حد امکان سعی کنید شب ها در خانه بمانید و هنگام شب پیراهن آستین بلند و شلوار بلند بپوشید.
• استفاده از دفع کننده ها مانند دیت که ضد حشرات نیشزن موثر است که به صورت پماد در قسمت های باز بدن مانند گردن، زانو، مچ، دست و پا و به صورت محلول برای آغشته کردن لباس و پشه بند به کار می رود.

درمان

داروهای موثر جهت پیشگیری و درمان مالاریا عبارتند از:

• آتوواکون-پروگوانیل
• کلروکین- پروگوانیل
• پروگوانیل
• پریماکین
• مفلوکین
• کلروکین
• کینین
• کینیدین
• داکسی سایکلین
• آرتسونات

نکته: در بیمارانی که پارازیتمی شدید (آلودگی خون با انگل) دارند باید تعویض خونی صورت گیرد.